आऊ खेलौं सिङ्गौरी !!!

स्रोत : प्राचीन तामाङ राज्य

अझै प्रष्टै याद छ मलाई

बास माग्दै तिमी-

त्यो साँझ; मेरै आँगनीमा आइपुगेको !

हो; बिर्सेको छुइनँ

झलझली सम्झिरहेको छु ।।

त्यसबखत,

पारि- हिमाल र घामको विछोड हुँदै थियो 

यता- साँझकिरीहरू गाउन थालेका थिए

'बास बक्स भए धर्म हुनेछ हजूर' भन्दै

तिमी सुस्तरी झुकेका थियौ ।।

तिम्लेभन्दा पनि पहिले

तिम्रो दशाले प्रष्टै मुख खोलेको थियो-

ज्यान जोगाउन भाग्दै गरेको हरुवा भनेर !

एक शब्द नसोधी/एक झर शङ्का नबर्साएरै

खन्यौको बोटमुनि बास दिएको थिएँ ।।

रहँदा-बस्दाको कुरा थियो

हात दिनु नै गल्ती साबित हुँदै गएको कुरा थियो

किनकी, 

तिमी त औँला हुँदै डुँडुलो निल्ने पो निस्क्यौ

बगरेको हातबाट जोगाएर लगाएको गुण नै बिर्स्यौ ।।

हाम्रा म्हेमे/मम् भन्नुहुन्थ्यो

हेर थेबा- सर्प भनेको सर्प नै हुन्छ 

दूध पिलाएर जत्ति पाल त्यसलाई 

मौका छोपेर डस्नेछ एकदिन !

मार्नेछ तिमीलाई अल्पायूमै 

बनाउँदै तिम्री जीवनसाथीलाई विधूवी 

अनि

बनाउँदै तिम्रा छोरा/छोरीलाई टुहुरा/टुहुरी !!

भनेजस्तै गरेर,

खुनी चक्रव्यूहको झ्यास थुपार्दै

तिमीले नै थालेका थियौ-

तरह-तरहका कचिङ्गले धुनी जगाउन !

मैले बुझ्न सकिरहेको थिइनँ-

मेरो खेतबारीमा तिम्ले आँखा गाड्दै गएको कुरा 

मेरै रगतको प्यास पालेर

मेरै मृत्युको चाहनामा तड्पेको कुरा !!

कचिङ्गलपछि सन्धिको नाममा

निशस्त्र भेट्ने तिम्रो खुनी प्रस्ताव थियो

कुनै शङ्का बिना याबेङस्योङ र सुनकोशीका बगरमा

उपस्थित भएको बेलामा तिम्ले

गिँडेका थियौ मेरा शीरहरू

पछाडिबाट रोपेका थियौ विश्वासघातका तीरहरू ।।

भएको गर्दन त दिएकै थिएँ

तापनि, 

तिम्रो प्यास मेट्न मेरो रगतले मात्रै पुगेन भन्यौ

ठिकै छ भनेर चढाएकै त थिएँ- 

श्रीमती, चेली, छोरी र बुहारीका जवानीहरू

आफ्नै मुटुमा सुसाइड गोलको सुइरो ठोकेर !

जिउँता छँदै आफैँलाई जिउँदै मारेर !!

फेरि पनि-

तिम्रो चित्त बुझ्दै बुझेन कहिल्यै

धित मर्दै मरेन कहिल्यै

त्यसैले त-

म आफ्नै एकसरो जीवन बाँच्न पनि

तिमीद्वारा नागरिकताको खोस्टो लिन बाध्य पारिएँ

आफ्नै बप्सा(भूमि)मा उभिन पनि

तिमीद्वारा जारी लालपूर्जा नामक झुत्रोमा अडि्कन बाँध्य पारिएँ ।।

यस्तै रहे तिमीसँगको सङ्गत !

त्यसैले त, त्यो साँझ; जुन साँझ-

तिमी मेरोमा बास माग्न आएका थियौ नि 

हो; त्यही साँझमा फर्काएर यो समयलाई

नयाँ शिराबाट साहित्य रच्ने/इतिहास लेख्ने कसम खाँदैछु ।

यसअघि भए गरिएका सन्धि सम्झौताहरू भङ्ग गरेको छु !!

२४ साउन '७५

चाबहिल